کد مطلب:1514 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:300

گنجینه کتابخانه » احکام و فقه »»» فهرست کتاب

نماز مسافر

1/1280- مـسـافـر بـاید نماز ظهر و عصر و عشا را با هشت شرط شكسته بجا آورد یعنی دوركعت بخواند :



شـرط اول آنكه سفر او كمتر از هشت فرسخ شرعی نباشد , و فرسخ شرعی مقداری كمتر از پنج كیلومتر و نیم است .



1281- كـسی كه رفتن و برگشتن او مجموعا هشت فرسخ است , خواه رفتن یا برگشتنش كمتر از چهار فرسخ باشد یا نباشد , باید نماز را شكسته بخواند.



بـنـابـر ایـن اگـر رفـتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ , یا به عكس باشد , باید نماز را شكسته یعنی دو ركعتی بخواند.



1282- اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد اگر چه روزی كه می رود , همان روز یا شب آن برنگردد , باید نماز را شكسته بخواند , ولی بهتر آن است كه در این صورت احتیاط كرده تمام را نیز بخواند.



1283- اگـر سـفـر مختصری از هشت فرسخ كمتر باشد یا انسان نداند كه سفر او هشت فرسخ است یا نه , نـبـایـد نماز را شكسته بخواند و چنانچه شك كند كه سفر او هشت فرسخ است یا نه , تحقیق كردن برایش لازم نیست و باید نمازش را تمام بخواند.



1284- اگـر یـك عـادل یـا شخص موثقی خبر دهد كه سفر انسان هشت فرسخ است و انسان به گفته او اطمینان پیدا كند , باید نماز را شكسته بخواند.



1285- كـسی كه یقین دارد سفر او هشت فرسخ است , اگر نماز را شكسته بخواند و بعد بفهمد كه هشت فرسخ نبوده , باید آن را چهار ركعتی بجا آورد و اگر وقت گذشته قضا نماید.



1286- كـسی كه یقین دارد سفرش بجایی را كه می خواهد برود هشت فرسخ نیست یا شك دارد كه هشت فرسخ هست یا نه , چنانچه در بین راه بفهمد كه سفر او هشت فرسخ بوده , اگر چه كمی از راه باقی باشد , بـایـد نـماز را شكسته بخواند و اگر تمام خوانده باید دوباره شكسته بجا آورد ولی اگر وقت گذشته لازم نیست قضا نماید.

1287- اگـر بین دو محلی كه فاصله آنها كمتر از چهار فرسخ است , چند مرتبه رفت و آمد كند , اگر چه روی هم رفته هشت فرسخ شود , باید نماز را تمام بخواند.



1288- اگر محلی دو راه داشته باشد , یك راه آن كمتر از هشت فرسخ و راه دیگر آن هشت فرسخ یا بیشتر باشد , چنانچه انسان از راهی كه هشت فرسخ است به آنجا برود , باید نماز را شكسته بخواند و اگر از راهی كه هشت فرسخ نیست برود , باید تمام بخواند.



1289- ابـتـدای هشت فرسخ را باید از جایی حساب كند كه شخص پس از گذشت از آنجا مسافر محسوب می شود و این جا غالبا آخر شهر است ولی در بعضی از شهرهای بزرگ ممكن است آخر محله باشد.



1/1289- شرط دوم آنكه از اول مسافرت قصد هشت فرسخ را داشته باشد , یعنی بداند كه هشت فرسخ راه را مـی پـیماید , پس اگر بجایی كه كمتر از هشت فرسخ است مسافرت كند , و بعد از رسیدن به آنجا قصد كـنـد جـایی برود كه با مقداری كه آمده هشت فرسخ شود , چون از اول قصد هشت فرسخ را نداشته , باید نماز را تمام بخواند.



ولـی اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود یا مثلا چهار فرسخ برود و چهار فرسخ دیگر به وطنش یا محلی كه می خواهد ده روز در آنجا بماند برگردد , باید نماز را شكسته بخواند.



1290- كـسـی كه نمی داند سفرش چند فرسخ است , مثلا برای پیدا كردن گمشده ای مسافرت می كند و نـمـی دانـد كه چه مقدار باید برود تا آن را پیدا كند , باید نماز را تمام بخواند , ولی در برگشتن چنانچه تا وطـنـش یـا جـایـی را كه می خواهد ده روز در آنجا بماند , هشت فرسخ یا بیشتر باشد باید نماز را شكسته بـخـوانـد و نـیز اگر در بین رفتن قصد كند كه مثلا چهار فرسخ برود و چهار فرسخ برگردد , باید نماز را شكسته بخواند.



1291- مسافر در صورتی باید نماز را شكسته بخواند كه تصمیم داشته باشد هشت فرسخ برود.



پـس كـسی كه از شهر بیرون می رود و مثلا قصدش این است كه اگر رفیق پیدا كند , سفر هشت فرسخی بـرود , چنانچه اطمینان دارد كه رفیق پیدا می كند , باید نماز را شكسته بخواند و اگر اطمینان ندارد باید تمام بخواند.



1292- كسی كه قصد هشت فرسخ دارد , اگر چه در هر روز مقدار كمی را برود , وقتی به حد ترخص ( كه مـعنایش در مساله 1327 خواهد آمد ) برسد , باید نماز را شكسته بخواند , ولی اگر در هر روز مقدار خیلی كمی راه برود , احتیاط لازم آن است كه نمازش را هم تمام و هم شكسته بخواند.



1293- كـسی كه در سفر در اختیار دیگری است : مانند نوكری كه با آقای خود مسافرت می كند , چنانچه بـدانـد سفر او هشت فرسخ است , باید نماز را شكسته بخواند و اگر نداند , نماز را تمام بجا آورد و پرسیدن لازم نیست .



1294- كـسـی كه در سفر در اختیار دیگری است , اگر بداند یا گمان داشته باشد كه پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا می شود و سفر نمی كند باید نماز را تمام بخواند.



1295- كسی كه در سفر در اختیار دیگری است , اگر اطمینان ندارد كه پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا نشود و سفر بكند , باید نماز را تمام بخواند , ولی اگر اطمینان دارد اگر چه احتمال بسیار ضعیفی می دهد كه مانعی برای سفر او پیش آید , باید نماز را شكسته بخواند.



1/1295- شرط سوم آنكه در بین راه از قصد خود برنگردد , پس اگر پیش از رسیدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد یا مردد شود , باید نماز را تمام بخواند.



1296- اگـر بعد از پیمودن مقداری از راه كه با برگشتن هشت فرسخ می شود از مسافرت منصرف شود , چنانچه تصمیم داشته باشد كه همانجا بماند یا بعد از ده روز برگردد یا در برگشتن و ماندن مردد باشد , باید نماز را تمام بخواند.



1297- اگر بعد از پیمودن مقداری از راه كه با برگشتن هشت فرسخ می شود از مسافرت منصرف شود و تـصـمـیـم داشته باشد كه برگردد , باید نماز را شكسته بخواند , اگر چه بخواهد كمتر از ده روز در آنجا بماند.



1298- اگـر برای سفری هشت فرسخی به طرف محلی حركت كند و بعد از رفتن مقداری از راه بخواهد جـای دیگری برود , چنانچه از محل اولی كه حركت كرده تا جایی كه می خواهد برود , هشت فرسخ باشد , باید نماز را شكسته بخواند.



1299- اگـر پـیـش از آنـكه هشت فرسخ را طی كند مردد شود كه بقیه راه را برود یا نه , و در موقعی كه مردد است راه نرود و بعد تصمیم بگیرد كه بقیه راه را برود , باید تا آخر مسافرت نماز را شكسته بخواند.



1300- اگـر پـیش از آنكه به هشت فرسخ برسد مردد شود كه بقیه راه را برود یا نه , و در موقعی كه مردد اسـت مـقـداری راه بـرود و بـعـد تـصـمـیم بگیرد كه هشت فرسخ دیگر برود و یا تا جایی برود كه رفت و بـرگـشتنش هشت فرسخ شود , چه همان روز یا شب از آنجا برگردد یا برنگردد و بخواهد كمتر از ده روز در آنجا بماند , باید تا آخر مسافرت نماز را شكسته بخواند.



1301- اگـر پـیش از آنكه به هشت فرسخ برسد مردد شود كه بقیه راه را برود یا نه , و در موقعی كه مردد اسـت مـقـداری راه برود و بعد تصمیم بگیرد كه بقیه راه را برود , چنانچه باقیمانده سفر او كمتر از هشت فـرسـخ بـاشد باید نماز را تمام بخواند , مگر در صورتی كه مسافتی را كه قبل از تردد طی كرده با مسافت باقیمانده بعد از تردد , به مقدار هشت فرسخ باشد كه در این فرض بنابر اظهر باید نماز را شكسته بجا آورد.



1/1301- شرط چهارم آنكه نخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطن خود بگذرد و در آنجا توقف كند یا ده روز یا بیشتر در جایی بماند , پس كسی كه می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد و در آن توقف كند یا ده روز در محلی بماند , باید نماز را تمام بخواند.



1302- كسی كه نمی داند پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش می گذرد و در آن توقف می كند یا نه و یا ده روز در محلی قصد اقامت می نماید یا نه , باید نماز را تمام بخواند.



1303- كـسی كه می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد و در آن توقف كند یا ده روز در محلی بماند و نیز كسی كه مردد است كه از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند , اگر از ماندن ده روز یـا گـذشـتـن از وطـن مـنصرف شود , باز هم نماز را تمام بخواند , ولی اگر باقیمانده راه هر چند با برگشتن هشت فرسخ باشد , باید نماز را شكسته بخواند.



1/1303- شرط پنجم آنكه برای كار حرام سفر نكند , و اگر برای كار حرامی مانند دزدی سفر كند باید نماز را تـمـام بـخواند و همچنین است اگر خود سفر حرام باشد , مثل آنكه برای او ضرری كه اقدام بر آن شرعا حرام است داشته باشد , یا زن بدون اجازه شوهر سفری برود كه بر او واجب نباشد , ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد , باید نماز را شكسته بخواند.



1304- سفری كه واجب نیست اگر سبب اذیت - ناشی از شفقت - پدر و مادر باشد حرام است و انسان باید در آن سفر نماز را تمام بخواند و روزه هم بگیرد.



1305- كـسـی كه سفر او حرام نیست و برای كار حرام هم سفر نمی كند , اگر چه در سفر معصیتی انجام دهد , مثلا غیبت كند یا شراب بخورد باید نماز را شكسته بخواند.



1306- اگـر بـرای آنـكه كار واجبی را ترك كند مسافرت نماید چه غرض دیگری در سفر داشته باشد یا نه نـمازش تمام است , پس كسی كه بدهكار است , اگر بتواند بدهی خود را بدهد و طلبكار هم مطالبه كند , چـنـانـچـه در سـفر نتواند بدهی خود را بدهد و برای فرار از دادن قرض مسافرت نماید , باید نماز را تمام بـخـوانـد , ولـی اگـر سـفرش برای كار دیگری است اگر چه در سفر ترك واجب نیز بنماید , باید نماز را شكسته بخواند.



1307- اگـر در سـفـر حیوان سواری او یا مركب دیگری كه سوار او است غصبی باشد و برای فرار از مالك مسافرت كرده باشد یا در زمین غصبی مسافرت كند باید نماز را تمام بخواند.



1308- كـسی كه با ظالم مسافرت می كند , اگر ناچار نباشد و مسافرت او كمك به ظالم در ظلمش باشد بـایـد نـمـاز را تمام بخواند و اگر ناچار باشد یا مثلا برای نجات دادن مظلومی با او مسافرت كند , نمازش شكسته است .



1309- اگر به قصد تفریح و گردش مسافرت كند , سفر او حرام نیست و باید نماز را شكسته بخواند.



1310- اگر برای لهو و خوش گذرانی به شكار رود , نمازش در حال رفتن تمام است و در برگشتن قصر است در صورتی كه به حد مسافت باشد و مانند رفتن برای شكار نباشد و چنانچه برای تهیه معاش به شكار رود , نـمـازش شـكـسـتـه است و همچنین است اگر برای كسب و زیاد كردن مال برود , اگر چه در این صورت احتیاط آن است كه نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند.



1311- كسی كه برای معصیت سفر كرده , موقعی كه از سفر برمی گردد , اگر برگشتن به تنهایی هشت فرسخ است باید نماز را شكسته بخواند و احتیاط مستحب آن است كه در صورتی كه توبه نكرده هم شكسته و هم تمام بخواند.



1312- كسی كه سفر او سفر معصیت است , اگر در بین راه از قصد معصیت برگردد , خواه باقیمانده راه به تنهایی یا مجموع رفت و برگشت از آنجا هشت فرسخ باشد یا نه , باید نماز را شكسته بخواند.



1313- كـسـی كه برای معصیت سفر نكرده , اگر در بین راه قصد كند كه بقیه راه را برای معصیت برود , باید نماز را تمام بخواند , ولی نمازهایی را كه شكسته خوانده صحیح است .



1/1313- شـرط شـشم آنكه از كسانی نباشد كه جای معینی ندارند و خانه شان همراه خودشان است مانند صـحـرانـشینهایی كه در بیابانها گردش می كنند و هرجا آب و خوراك برای خود و حشمشان پیدا كنند , مـی مـانـنـد , و بـعـد از چندی به جای دیگر می روند , پس اینگونه افراد در این مسافرتها باید نماز را تمام بخوانند.



1314- اگـر صـحـرانـشـیـن مثلا برای پیدا كردن منزل و چراگاه حیواناتش سفر كند , چنانچه با بنه و دستگاه باشد نماز را تمام بخواند و الا چنانچه سفر او هشت فرسخ باشد , نماز را شكسته بخواند.



1315- اگـر صحرانشین مثلا برای زیارت یا حج یا تجارت و مانند اینها مسافرت كند , باید نماز را شكسته بخواند.



1/1315- شـرط هفتم آنكه شغل او مسافرت نباشد , و اما كسی كه كارش مسافرت است به این معنی كه یا كـاری جـز مـسـافـرت كـردن ندارد , به حدی كه عرف او را كثیر السفر می گویند و یا اینكه كاری كه در زندگانی برای خود انتخاب كرده توقف بر سفر دارد , مانند شتردار و راننده و چوبدار و كشتیبان , اینگونه اشـخاص اگر چه برای جهت شخصی خودشان چون بردن اثاثیه منزل و یا نقل و انتقال عیالشان مسافرت كـنـنـد , باید نماز را تمام بخوانند , و ملحق می شود به كسی كه كارش سفر است كسی كه كارش در جای دیگری است كه هر روز یا دو روز یك مرتبه مثلا به آنجا سفر نموده و برمی گردد , مانند كسی كه اقامتش در جایی است و كارش در جای دیگر از قبیل تجارت و تدریس .



1316- كـسـی كه شغلش در مسافرت است , اگر برای كار دیگری مثلا برای زیارت یا حج مسافرت كند , باید نماز را شكسته بخواند , مگر آنكه عرفا او را كثیر السفر بگویند.



ولـی اگـر مثلا شوفر , اتومبیل خود را برای زیارت كرایه بدهد , و در ضمن خودش هم زیارت كند , در هر حال باید نماز را تمام بخواند.



1317- حـمله دار یعنی كسی كه برای رساندن حاجیها به مكه مسافرت می كند , چنانچه شغلش مسافرت بـاشـد , بـایـد نـماز را تمام بخواند و اگر شغلش مسافرت نباشد , و فقط در ایام حج برای حمله داری سفر می كند , احتیاط واجب آن است كه بین نماز تمام و شكسته جمع نماید , ولی چنانچه مدت سفر او كم باشد , مثلا دو سه هفته بعید نیست كه حكم او شكسته باشد.



1318- كسی كه شغل او حمله داری است و حاجیها را از راه دور به مكه می برد , چنانچه مقدار معتنابهی از ایام سال را در راه باشد , باید نماز را تمام بخواند.



1319- كـسـی كـه در مقداری از سال شغلش مسافرت است , مثل شوفری كه فقط در زمستان یا تابستان اتـومـبـیـل خـود را كـرایه می دهد باید در آن سفر نماز را تمام بخواند , و احتیاط مستحب آن است كه هم شكسته و هم تمام بخواند.



1320- رانـنـده و دوره گـردی كـه در دو سه فرسخی شهر رفت و آمد می كند , چنانچه اتفاقا سفر هشت فرسخی برود , باید نماز را شكسته بخواند.



1321- كـسـی كه شغلش مسافرت است , چه ده روز یا بیشتر در وطن خود بماند و از اول قصد ماندن ده روز را داشـتـه بـاشـد یـا بدون قصد بماند , باید در همان سفر اولی كه بعد از ده روز می رود , نماز را تمام بخواند و همچنین است اگر در غیر وطن خود ده روز با قصد یا بدون قصد بماند.



1322- چـارواداری كه شغلش مسافرت است چنانچه در وطن یا در غیر وطن با قصد یا بدون قصد ده روز بـمـاند احتیاط مستحب آن است كه در سفر اولی كه بعد از ده روز می رود میان نماز تمام و شكسته جمع نماید.



1323- كـسـانـی چون چاروادار و شتردار كه شغل آنها در مسافرت است , در صورتی كه مسافرت بیش از مقدار معمول بر آنها موجب مشقت و خستگی شود باید نماز را شكسته بجا آورند.



1324- كسی كه در شهرها سیاحت می كند , و برای خود وطنی اختیار نكرده نماز را تمام بخواند.



1325- كـسـی كـه شغلش مسافرت نیست , اگر مثلا در شهری یا در دهی جنسی دارد كه برای حمل آن مـسافرتهای پی در پی می كند , باید نماز را شكسته بخواند مگر آنكه مسافرتهای او آنقدر زیاد باشد كه او را عرفا كثیر السفر بگویند.



1326- كسی كه از وطنش صرف نظر كرده و می خواهد وطن دیگری برای خود اختیار كند , اگر شغلش مسافرت نباشد , باید در مسافرت خود نماز را شكسته بخواند.



1/1326- شرط هشتم آنكه به حد ترخص برسد , و اما در غیر وطن اعتباری به حد ترخص نیست , و همین كه از محل اقامت خارج شود نمازش قصر است .



1327- حد ترخص جایی است كه اهل شهر مسافر را نبینند و نشانه آن این است كه او اهل شهر را نبیند.



1328- مـسـافـری كه به وطنش بر می گردد تا وقتی كه داخل وطنش نشده باید نماز را قصر بخواند , و همچنین مسافری كه می خواهد ده روز در محلی بماند , مادامی كه به آن محل نرسیده نمازش قصر است .



1329- هرگاه شهر در بلندی باشد كه از دور اهل آن دیده شود یا به قدری گود باشد كه اگر انسان كمی دور شـود اهل آن را نبیند كسی كه از اهالی آن شهر مسافرت می كند , وقتی به اندازه ای دور شود كه اگر آن شهر در زمین هموار بود , اهلش از آنجا دیده نمی شد , باید نماز خود را شكسته بخواند.



و نیز اگر پستی و بلندی راه بیشتر از معمول باشد باید ملاحظه معمول را بنماید.



1330- اگـر از مـحـلی مسافرت كند كه اهل ندارد , وقتی به جایی برسد كه اگر آن محل اهل داشت , از آنجا دیده نمی شد , باید نماز را شكسته بخواند.



1331- كـسـی كه در كشتی یا قطار نشسته و قبل از رسیدن به حد ترخص به نیت نماز تمام مشغول نماز شود ولی قبل از ركوع ركعت سوم به حد ترخص برسد باید نمازش را شكسته بجا آورد.



1332- اگر در فرضی كه در مساله پیش گذشت بعد از ركوع ركعت سوم به حد ترخص برسد می تواند كه آن نماز را بشكند و باید آن را شكسته بجا آورد.



1333- اگـر كسی یقین پیدا كند كه به حد ترخص رسیده و نماز را شكسته بجا آورد و سپس معلوم شود كه در وقت نماز به حد ترخص نرسیده بوده باید نماز را دوباره انجام دهد , پس چنانچه در این حال هنوز به حـد تـرخـص نـرسـیده باشد , باید نماز را تمام بخواند و در صورتی كه از حد ترخص گذشته باشد نماز را شكسته بجا آورد و اگر وقت گذشته نماز را مطابق وظیفه اش در هنگام فوت آن بجا آورد.



1334- اگـر چشم او غیر معمولی باشد در محلی باید نماز را شكسته بخواند كه چشم متوسط اهل شهر را نبیند.



1335- اگر موقعی كه سفر می رود شك كند كه به حد ترخص رسیده یا نه , باید نماز را تمام بخواند.



1336- مـسـافری كه در سفر از وطن خود عبور می كند , اگر در آن توقف كند باید نماز را تمام بخواند و گرنه احتیاط لازم آن است كه بین قصر و تمام جمع نماید.



1337- مسافری كه در بین مسافرت به وطنش می رسد و در آنجا توقف می كند , تا وقتی كه در آنجا هست بـایـد نماز را تمام بخواند , ولی اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود یا مثلا چهار فرسخ برود چهار فرسخ برگردد , وقتی كه به حد ترخص برسد , باید نماز را شكسته بخواند.



1338- مـحـلـی را كه انسان برای اقامت دائمی و زندگی خود اختیار كرده وطن او است , چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد یا خودش آنجا را برای زندگی اختیار كرده است .



1339- اگـر قـصد دارد در محلی كه وطن اصلیش نیست مدت زمانی كوتاه بماند و بعد جای دیگر رود , آنجا وطن او حساب نمی شود.



1340- جـایـی را كـه انـسان محل زندگی خود قرار داده , هر چند قصد نداشته باشد كه همیشه در آنجا بماند اگر طوری باشد كه عرف او را در آنجا مسافر نمی گویند هر چند موقتا ده روز یا بیشتر جای دیگری را مـحـل زندگی خود قرار دهد باز هم محل زندگیش را جای اول می گویند آنجا برای او حكم وطن را دارد.



1341- كسی كه در دو محل زندگی می كند , مثلا شش ماه در شهری و شش ماه در شهر دیگر می ماند , هر دو محل وطن او است .



و نیز اگر بیشتر از دو محل را برای زندگی خود اختیار كرده باشد , همه آنها وطن او حساب می شود.



1342- بعضی از فقهاء گفته اند كسی كه در محلی مالك منزل مسكونی است اگر شش ماه متصل با قصد در آنجا بماند , تا وقتی كه آن منزل مال او است , آن محل حكم وطن او را دارد پس هر وقت در مسافرت به آنجا برسد , باید نماز را تمام بخواند , ولی این حكم ثابت نیست .



1343- اگر به جایی برسد كه وطن او بوده و از آنجا صرف نظر كرده , نباید نماز را تمام بخواند , اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نكرده باشد.



1344- مـسافری كه قصد دارد , ده روز پشت سر هم در محلی بماند یا می داند كه بدون اختیار ده روز در محلی می ماند , در آن محل باید نماز را تمام بخواند.



1345- مـسافری كه می خواهد ده روز در محلی بماند , لازم نیست قصد ماندن شب اول یا شب یازدهم را داشـتـه باشد , و همین كه قصد كند كه از طلوع آفتاب روز اول تا غروب روز دهم بماند , باید نماز را تمام بخواند.



و همچنین است اگر مثلا قصدش این باشد كه از ظهر روز اول تا ظهر روز یازدهم بماند.



1346- مسافری كه می خواهد ده روز در محلی بماند , در صورتی باید نماز را تمام بخواند كه بخواهد تمام ده روز را در یـكـجا بماند , پس اگر بخواهد مثلا ده روز در نجف و كوفه یا در تهران و شمیران بماند , باید نماز را شكسته بخواند.



1347- مـسافری كه می خواهد ده روز در محلی بماند , اگر از اول قصد داشته باشد كه در بین ده روز به اطـراف آنجا كه به قدر حد ترخص یا بیشتر دور باشد برود , اگر مدت رفتن و آمدنش به اندازه ای باشد كه در نـظـر عـرف بـا اقامت ره روز منافات ندارد , نماز را تمام بخواند , و چنانچه منافات داشته باشد نماز را شكسته بجا آورد , مثلا اگر از اول قصد داشته باشد كه تمام یك روز و یا تمام یك شب از آنجا خارج شود , با قـصـد اقامت منافات دارد و باید نماز را شكسته بجا آورد , ولی چنانچه قصدش این باشد كه مثلا در نصف روز خارج شده و سپس برگردد , هر چند برگشتنش بعد از رسیدن شب باشد , باید نماز را تمام بجا آورد , مـگـر در صورتی كه این طور خارج شدن او به مقداری تكرار شود كه عرفا بگویند در دو جا یا بیشتر اقامت دارد.



1348- مسافری كه تصمیم ندارد ده روز در محلی بماند , مثلا قصدش این است كه اگر رفیقش بیاید , یا منزل خوبی پیدا كند , ده روز بماند , باید نماز را شكسته بخواند.



1349- كسی كه تصمیم دارد ده روز در محلی بماند , اگر احتمال بدهد كه برای ماندن او مانعی برسد و آن احتمال از نظر عقلا قابل توجه باشد , باید نماز را شكسته بخواند.



1350- اگر مسافر بداند كه مثلا ده روز یا بیشتر به آخر ماه مانده , و قصد كند كه تا آخر ماه در جایی بماند , باید نماز را تمام بخواند , ولی اگر نداند تا آخر ماه چقدر مانده و قصد كند كه تا آخر ماه بماند , باید نماز را شكسته بخواند , اگر چه از موقعی كه قصد كرده تا روز آخر ماه ده روز یا بیشتر باشد.



1351- اگـر مـسـافر قصد كند ده روز در محلی بماند , چنانچه پیش از خواندن یك نماز چهار ركعتی از مـانـدن منصرف شود یا مردد شود كه در آنجا بماند یا به جای دیگر برود , باید نماز را شكسته بخواند , ولی اگـر بعد از خواندن یك نماز چهار ركعتی از ماندن منصرف شود یا مردد شود , تا وقتی كه در آنجا هست , باید نماز را تمام بخواند.



1352- مـسـافـری كه قصد كرده ده روز در محلی بماند , اگر روزه بگیرد و بعد از ظهر از ماندن در آنجا مـنـصـرف شود , چنانچه یك نماز چهار ركعتی خوانده باشد تا وقتی كه در آنجا هست روزه هایش صحیح اسـت و بـایـد نمازهای خود را تمام بخواند , و اگر نماز چهار ركعتی نخوانده باشد , باید احتیاطا روزه آن روزش را تـمـام و آن را قـضا نیز نماید , و باید نمازهای خود را شكسته بخواند و روزهای بعد هم نمی تواند روزه بگیرد.



1353- مسافری كه قصد كرده ده روز در محلی بماند , اگر از ماندن منصرف شود و پیش از آنكه از قصد ماندن برگردد شك كند كه یك نماز چهار ركعتی خوانده یا نه باید نمازهای خود را شكسته بخواند.



1354- اگـر مسافر به نیت اینكه نماز را شكسته بخواند مشغول نماز شود و در بین نماز تصمیم بگیرد كه ده روز یا بیشتر بماند , باید نماز را چهار ركعتی تمام نماید.



1355- مـسـافری كه قصد كرده ده روز در محلی بماند , اگر در بین نماز اول چهار ركعتی از قصد خود بـرگـردد , چـنـانچه مشغول ركعت سوم نشده , باید نماز را دو ركعتی تمام نماید و بقیه نمازهای خود را شكسته بخواند.



و هـمـچنین است اگر مشغول ركعت سوم شده و به ركوع نرفته باشد كه باید بنشیند و نماز را شكسته به آخـر بـرساند , و اگر به ركوع رفته باشد می تواند نمازش را به هم بزند و باید آن را شكسته اعاده نماید و تا وقتی كه در آنجا هست نماز را شكسته بخواند.



1356- مـسـافری كه قصد كرده ده روز در محلی بماند , اگر بیشتر از ده روز در آنجا بماند , تا وقتی كه مسافرت نكرده , باید نمازش را تمام بخواند و لازم نیست دوباره قصد ماندن ده روز كند.



1357- مسافری كه قصد كرده ده روز در محلی بماند , باید روزه واجب را بگیرد و می تواند روزه مستحبی را هم بجا آورد و نافله ظهر و عصر و عشا را هم بخواند.



1358- مسافری كه قصد كرده ده روز در محلی بماند , اگر بعد از خواندن یك نماز چهار ركعت ادائی , یا بـعـد از ماندن ده روز - اگر چه یك نماز تمام هم نخوانده باشد - بخواهد به جایی كه كمتر از چهار فرسخ اسـت بـرود و بـرگـردد و دوبـاره در جای اول خود ده روز یا كمتر بماند , از وقتی كه می رود تا وقتی كه بـرمـی گردد و بعد از برگشتن باید نماز را تمام بخواند , ولی اگر برگشتن به محل اقامتش فقط از این جـهـت بـاشـد كـه در طـریق سفرش واقع شده است و سفر او مسافت شرعیه باشد , لازم است در رفتن و برگشتن و در محل اقامت نماز را شكسته بخواند.



1359- مـسـافـری كه قصد كرده ده روز در محلی بماند , اگر بعد از خواندن یك نماز چهار ركعت ادائی بخواهد به جای دیگری كه كمتر از هشت فرسخ است برود و ده روز در آنجا بماند , در رفتن و در محلی كه قـصـد مـانـدن ده روز دارد , باید نمازهای خود را تمام بخواند , ولی اگر محلی كه می خواهد برود هشت فـرسـخ یـا بیشتر باشد , باید موقع رفتن نمازهای خود را شكسته بخواند و چنانچه نخواهد ده روز در آنجا بماند باید مدتی كه در آنجا می ماند نیز نمازهای خود را شكسته بخواند.



1360- مـسـافـری كه قصد كرده ده روز در محلی بماند , اگر بعد از خواندن یك نماز چهار ركعت ادائی بخواهد به جایی كه كمتر از چهار فرسخ است برود , چنانچه مردد باشد كه به محل اولش برگردد یا نه , یا بـه كلی از برگشتن به آنجا غافل باشد , یا بخواهد برگردد , ولی مردد باشد كه ده روز آنجا بماند یا نه , یا آنكه از ده روز ماندن در آنجا و مسافرت از آنجا غافل باشد , باید از وقتی كه می رود تا وقتی كه برمی گردد و بعد از برگشتن , نمازهای خود را تمام بخواند.



1361- اگر به خیال اینكه رفقایش می خواهند ده روز در محلی بمانند قصد كند كه ده روز در آنجا بماند , و بـعـد از خواندن یك نماز چهار ركعت ادائی بفهمد كه آنها قصد نكرده اند , اگر چه خودش هم از ماندن منصرف شود , تا مدتی كه در آنجا هست , باید نماز را تمام بخواند.



1362- اگر مسافر اتفاقا سی روز در محلی بماند , مثلا در تمام سی روز در رفتن و ماندن مردد باشد , بعد از گذشتن سی روز اگر چه مقدار كمی در آنجا بماند , باید نماز را تمام بخواند.



1363- مسافری كه می خواهد نه روز یا كمتر در محلی بماند , اگر بعد از آنكه نه روز یا كمتر در آنجا ماند , بخواهد دوباره نه روز دیگر یا كمتر بماند , و همینطور تا سی روز , روز سی و یكم باید نماز را تمام بخواند.



1364- مسافر بعد از سی روز , در صورتی باید نماز را تمام بخواند كه سی روز را در یك جا بماند , پس اگر مقداری از آن را در جایی و مقداری را در جای دیگر بماند , بعد از سی روز هم باید نماز را شكسته بخواند.